Z treści załączonego artykuł dowiecie się Państwo jakie prawa i obowiązki wynikają z treści listu przewozowego. Wykazane zostały także znaczące różnice pomiędzy listem przewozowym a innymi dokumentami występującymi w trakcie transportu (np. karty drogowe i dokumenty WZ). Treść poniżej:
„List przewozowy w transporcie drogowym”
Niezależnie od charakteru przewozu, krajowego lub międzynarodowego, dokument jakim jest list przewozowy, z punktu widzenia praw i obowiązków przewoźnika, jest najważniejszy. List przewozowy jest dokumentem potwierdzającym zawarcie i wykonanie przewozu. W liście przewozowym nadawca powinien zastrzec ewentualne, dodatkowe warunki przewozu (np. temperatura przewozu, specjalny interes, dokładne dane dotyczące załadowanego ładunku), odbiorca powinien potwierdzić odebranie towaru, zastrzec ewentualną szkodę na towarze lub opóźnienie w dostawie. Z kolei przewoźnik powinien zadbać o poprawne, (a z praktycznego punktu widzenia czytelne) wypełnienie danych dotyczących nadawcy, odbiorcy i towaru. Przepisy prawne nie wymagają umieszczania pieczęci stron przewozu na liście przewozowym aczkolwiek znacznie ułatwiają ustalenie ich danych w przypadku sporu. Podpis / parafka odbiorcy może okazać się niewystarczająca aby uwolnić przewoźnika od wykazania doręczenia towaru upoważnionej osobie. Z listu przewozowego wynika także podział odpowiedzialności pomiędzy przewoźnikami biorącymi udział w przewozie (tzw. przewoźnik umowy i przewoźnik faktyczny). Tylko z listu przewozowego wywodzić można odpowiedzialność za zapłatę przewoźnego, uszkodzenie lub utratę towaru jak i kary administracyjno-prawne. Niestety w praktyce górę bierze dbałość o treść zlecenia (którą można odtworzyć chociażby na podstawie zeznań świadków), jak najszybsze wystawienie i doręczenie faktur (która pod względem płatności za transport ma drugorzędne znaczenie). O ile treść zlecenia jak i wartość przewoźnego można odtworzyć lub wręcz ustalić na podstawie średnich, rynkowych cen, o tyle w przypadku braku listu przewozowego (lub jego niewłaściwego wypełnienia), przewoźnik traci przysługujące mu prawa bez możliwości ich wzruszenia.
Często zdarza się, że przewoźnicy mylnie stawiają znak równości pomiędzy listem przewozowym a kwitem wagowym lub dokumentem WZ. Wielokrotnie zdarza się, że przewoźnicy świadczący usługi na rzecz jednego klienta, w szczególności na stałej trasie (np. przewóz kruszywa), w imię ograniczania biurokracji i archiwizowania dokumentacji, rezygnują z każdorazowego wystawiania listu przewozowego na rzecz np. kwitów wagowych. Sam list przewozowy nie jest wymagany do legalnego wykonania przewozu (z zastrzeżeniem przewozów międzynarodowych) ale z praktycznego punktu widzenia jest dokumentem, przesądzającym o tym czy przedsiębiorca będzie mógł skorzystać ze szczególnych praw przysługującym tylko i wyłącznie przewoźnikowi. Powyższą tezę potwierdza wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 22.03.1991 roku (I ACr 21/91, OSAiSN 1992/1 poz. 9 str. 45) zgodnie z którym „. Nie stanowi (…) listu przewozowego w rozumieniu przepisów prawa przewozowego, karta drogowa”. Poprzez kartę drogową należy rozumieć także kwit wagowy, WZ jak i każdy inny dokument, który nie spełnia wymogów listu przewozowego zgodnie z treścią art. 6 Konwencji CMR lub art. 38 ustawy prawo przewozowe.
Przewoźnik, który chce korzystać ze wszystkich przysługujących mu praw oraz ograniczyć ewentualne problemy z wykazaniem spełnienia obowiązków jakie nałożone są na przewoźnika, powinien bezwzględnie zadbać o list przewozowy. W tym zakresie należy przeszkolić i uczulić kierowców aby dokładali szczególnej staranności pod względem notatek nadawcy i odbiorcy na liście przewozowym. Kierowca nie musi znać obcych języków ale jeśli ma jakiekolwiek zastrzeżenia co do treści listu przewozowego powinien bezwzględnie skontaktować się z pracodawcą. Późniejsze powoływanie się na ‘dopisane’ warunki w liście przewozowym nie będą rozpatrywane.
Dozwolone jest wykorzystywanie wzoru listu przewozowego CMR także do przewozów krajowych. Zakres wymogów polskiego prawa przewozowego zawiera się w regulacji Konwencji CMR, dlatego też przewoźnicy powinni uczulić kierowców wykonujących transport aby Ci zadbali o odpowiednie i czytelne wypełnienie listu przewozowego.
W stosunku do działalności spedytora, podkreślić należy, że spedytor na podstawie art. 800 kodeksu cywilnego może sam wykonać przewóz. W praktyce sądowej wystawienie listu przewozowego przez spedytora (np. poprzez wpisanie swoich danych w liście przewozowym np. w kolumnie 17 lub 23 listu przewozowego CMR) powoduje, że spedytor wstępuje w prawa ale i obowiązki przewoźnika. W tym zakresie może być odpowiedzialny za zapłatę odszkodowania za utratę/uszkodzenie towaru oraz inne roszczenia przeciwko przewoźnikowi.
Reasumując, fakt posiadania i treść listu przewozowego może okazać się zbawienna w przypadku ochrony interesów przewoźnika w zakresie odpowiedzialności oraz zapłaty przewoźnego.
Artykuł dostępny tutaj.
